با گسترش استفاده از اینترنت بی‌سیم در خانه‌ها و محیط‌های کاری، انتخاب مودم یا روتر مناسب به یکی از عوامل مهم در کیفیت اتصال تبدیل شده است. بسیاری از کاربران هنگام خرید تجهیزات شبکه با عبارت «مودم دوبانده» مواجه می‌شوند؛ دستگاهی که دو شبکه وای‌فای را روی دو فرکانس متفاوت ارائه می‌دهد: 2.4 گیگاهرتز و 5 گیگاهرتز.
اما مودم دوبانده دقیقاً چه مزیتی دارد؟ تفاوت این دو باند چیست؟ و کدام باند برای استفاده شما مناسب‌تر است؟ در این مطلب کاربردی از فروشگاه آ.اس.پ، پاسخ این پرسش‌ها را به‌صورت رسمی و روشن ارائه می‌کنیم.

مودم دوبانده (Dual-Band) چیست؟

مودم/روتر دوبانده دستگاهی است که می‌تواند به‌صورت هم‌زمان یا قابل انتخاب، وای‌فای را روی دو باند فرکانسی پخش کند:

  • باند 2.4GHz

  • باند 5GHz

در برخی مدل‌ها دو نام شبکه (SSID) جداگانه نمایش داده می‌شود (مثل Home_2.4G و Home_5G). در برخی دیگر، یک نام واحد تعریف می‌شود و دستگاه با قابلیت‌هایی مانند Smart Connect یا Band Steering تلاش می‌کند هر کاربر را به مناسب‌ترین باند متصل کند.

مودم وای فای دوبانده

تفاوت دو باند مودم 2.4 و 5 گیگاهرتز به زبان ساده

تفاوت این دو باند را می‌توان در سه محور اصلی خلاصه کرد: برد، سرعت و میزان تداخل.

1) برد و عبور از موانع

  • 2.4 گیگاهرتز معمولاً برد بیشتری دارد و از دیوار و موانع بهتر عبور می‌کند.

  • 5 گیگاهرتز برد کمتری دارد و با افزایش فاصله یا تعداد دیوارها، افت سیگنال سریع‌تر رخ می‌دهد.

2) سرعت و ظرفیت شبکه

  • 5 گیگاهرتز معمولاً سرعت بالاتری ارائه می‌دهد و برای انتقال داده سنگین مناسب‌تر است.

  • 2.4 گیگاهرتز سرعت کمتری دارد و در محیط‌های شلوغ ممکن است افت کیفیت بیشتری تجربه کند.

3) تداخل و شلوغی کانال‌ها

  • باند 2.4 گیگاهرتز اغلب شلوغ‌تر است، چون بسیاری از دستگاه‌ها (روترهای قدیمی، ابزارهای هوشمند، برخی تجهیزات خانگی) از این باند استفاده می‌کنند.

  • باند 5 گیگاهرتز معمولاً خلوت‌تر است و در نتیجه پایداری و کیفیت بهتری دارد؛ به‌خصوص در آپارتمان‌ها و محیط‌های پرتراکم.

ویژگی2.4GHz5GHz
برد و عبور از دیواربهتر (پوشش بیشتر)ضعیف‌تر (دیوارها بیشتر تضعیف می‌کنند)
سرعت و ظرفیتکمتربیشتر
شلوغی و تداخلمعمولاً خیلی شلوغ (به‌خاطر همسایه‌ها و دستگاه‌ها)خلوت‌تر و پایدارتر
مناسب برایفاصله زیاد، خانه‌های دیوار زیاد، IoTبازی آنلاین، استریم 4K، دانلود، کار نزدیک مودم

مزایا و محدودیت‌های باند 2.4 گیگاهرتز

مزایا

  • پوشش‌دهی بهتر در فاصله‌های دور

  • عملکرد مناسب‌تر در خانه‌های دارای دیوارهای متعدد

  • سازگاری بالاتر با دستگاه‌های قدیمی و بسیاری از تجهیزات هوشمند (IoT)

محدودیت‌ها

  • شلوغی بیشتر و احتمال تداخل بالاتر

  • سرعت کمتر در مقایسه با 5GHz

  • نوسان کیفیت در محیط‌های پرتراکم (مثلاً ساختمان‌های چند واحدی)

مودم دوبانده

مزایا و محدودیت‌های باند 5 گیگاهرتز

مزایا

محدودیت‌ها

  • برد کمتر و افت سیگنال محسوس در فاصله زیاد

  • عبور ضعیف‌تر از دیوارهای ضخیم و سقف

  • ممکن است برخی دستگاه‌های قدیمی از آن پشتیبانی نکنند

کدام باند برای شما مناسب‌تر است؟

انتخاب درست، به نوع استفاده و شرایط محیطی شما بستگی دارد. در ادامه چند سناریوی رایج را بررسی می‌کنیم.

اگر فاصله شما از مودم زیاد است یا دیوارهای زیادی دارید

در این حالت، 2.4GHz معمولاً گزینه مناسب‌تری است؛ چون پوشش بهتری ایجاد می‌کند و قطع و وصل کمتری خواهید داشت.

اگر سرعت و پایداری برایتان اولویت دارد (نزدیک مودم هستید)

برای کارهایی مثل:

  • بازی آنلاین

  • کلاس و جلسه آنلاین

  • استریم Full HD و 4K

  • دانلود و آپلود سنگین
    باند 5GHz انتخاب بهتری است، به‌شرط اینکه سیگنال آن در محل شما قوی باشد.

اگر در خانه چند دستگاه هوشمند دارید

بسیاری از لوازم هوشمند (مثل سنسورها، لامپ‌ها، برخی دوربین‌ها) فقط روی 2.4GHz کار می‌کنند. بنابراین داشتن باند 2.4 در کنار 5 برای پوشش این دستگاه‌ها ضروری است.

اگر خانواده یا دفتر شما چند کاربر هم‌زمان دارد

راهکار عملی و متداول این است:

  • گوشی‌ها، لپ‌تاپ‌ها، کنسول بازی و دستگاه‌های پرمصرف → 5GHz

  • دستگاه‌های دورتر، کم‌مصرف یا IoT → 2.4GHz

نکات کاربردی برای تنظیم بهتر مودم دوبانده

  1. نام دو باند را جدا کنید تا کنترل بیشتری داشته باشید (مثلاً _2.4 و _5).

  2. اگر Smart Connect دارید اما دستگاه‌ها بین دو باند بی‌دلیل جابه‌جا می‌شوند، بهتر است شبکه‌ها را جداگانه تنظیم کنید.

  3. اگر در 5GHz قطع و وصل دارید، معمولاً مشکل از فاصله یا موانع است؛ در آن نقطه 2.4GHz پایدارتر خواهد بود.

  4. برای امنیت، صرفاً باند مهم نیست؛ حتماً رمزگذاری را روی WPA2-AES یا WPA3 بگذارید و WPS را خاموش کنید.

نتیجه گیری:

مودم دوبانده با ارائه دو فرکانس 2.4 و 5 گیگاهرتز به شما کمک می‌کند بین پوشش‌دهی بهتر و سرعت بالاتر انتخاب هوشمندانه‌تری داشته باشید.
اگر فاصله و دیوار زیاد دارید، 2.4GHz معمولاً مناسب‌تر است. اگر نزدیک مودم هستید و سرعت و پایداری برایتان مهم است، 5GHz گزینه برتر خواهد بود. بهترین نتیجه زمانی به‌دست می‌آید که هر دو باند را فعال نگه دارید و دستگاه‌ها را متناسب با کاربری‌شان مدیریت کنید.

اگر مدل مودم و شرایط خانه/محل کارتان را بگویید (متراژ، تعداد دیوار، تعداد کاربران)، دقیق‌تر پیشنهاد می‌دهم کدام دستگاه‌ها روی کدام باند باشند و چه تنظیماتی بیشترین سرعت و پایداری را می‌دهد.


فروشگاه اینترنتی آ.اس.پ (اقتباس از مقاله‌ای از Huawei)
در صورت استفاده از این مقاله، نام و آدرس فروشگاه اینترنتی آ.اس.پ را به عنوان منبع ذکر کنید.